وقتی معلم‌ها، بازیگر می‌شوند

به گزارش پیام خبر، در این روزهای کرونایی و بویژه به انگیزه هفته کودک با رحمت امینی، مدرس و پژوهشگر تئاتر که در حوزه تئاتر کاربردی و تعلیمی، مطالعه دارد، به گفتگو نشستیم و درباره کاربردهای گوناگون تئاتر چه برای بزرگسالان و چه برای کودکان صحبت کردیم. امینی درباره حضور کمرنگ تئاتر در آموزش‌های مدارس به ایسنا گفت: اصولا در همه نهادها نوعی محافظه‌کاری در مورد تئاتر وجود دارد و بویژه این محافظه‌کاری در آموزش و پرورش بیشتر است چون نخستین نهاد رسمی است که کودکان بعد از خانواده، با آن رو به رو می‌شوند. به همین دلیل باید درباره تئاتر در این وزارتخانه خیلی توضیح داده شود. او در عین حال ادامه داد: البته در گفتگوهایی که با برخی از دوستان آموزش و پرورش داشته‌ام، در این سال‌ها از آموزش به کمک تئاتر هم استقبال شده است. همچنانکه از دهه‌های پیش، روش نمایشی از جمله روش‌های تدریس در مدارس است و معلم به مثابه یک نمایشگر در کلاس فعال است. این مدرس تئاتر با بیان خوش‌بینی‌اش نسبت به حضور تئاتر در آموزش و پرورش، افزود: خوش‌بینم که بسترهای این امر فراهم است ولی فعلا باید صبوری کنیم. خوشبختانه در بخشِ پرورش این وزارتخانه آمادگی برای بهره‌گیری از تئاتر بیشتر شده است. حرکتی نرم و آرام آغاز شده و باید بپذیریم تئاتر، می‌تواند منشا اثرات خوبی باشد. امینی در ادامه درباره کاربردهای تئاتر برای بزرگسالان بویژه در مقطع فعلی که همه جهان درگیر ویروس کروناست، سخن گفت. او با تاکید بر نقش مهم شهرداری‌ها برای ارتقای "فرهنگ هنر" شهری توضیح داد: یکی از وظایف مهم شهرداری‌ها رسیدگی به اوضاع فرهنگی اجتماعی است. به این معنا که نهاد شهرداری باید نگه دارنده شهر از جهت خدمات فرهنگی و اجتماعی باشد و همه شهرداری‌ها برای انجام این کار، بودجه‌هایی دارند. این پژوهشگر تئاتر خاطرنشان کرد: حال که با کرونا رو به رو شده‌ایم، می‌توانیم از ظرفیتی به نام هنرمندان تئاتر بهره‌مند شویم. برخی از آنان دانش آموخته‌اند و برخی به صورت تجربی کار می‌کنند ولی در هر حال این دو گروه می‌توانند در حوزه تئاتر کاربردی، فعال باشند چراکه اهمیت این حوزه هم کمتر از اهمیت تئاتر به معنای روشنفکری و هنری نیست. امینی با تاکید بر اینکه می‌توان به کمک تئاتر به کنترل کرونا و فرهنگ‌سازی در این زمینه پرداخت، افزود: تئاتر کاربردی، انواع شاخه‌ها دارد و با حضور نمایشگران در مکان‌هایی مانند پارک‌ها، میدان‌ها، پایانه‌های اتوبوس و مترو، فرودگاه‌ها، کارخانجات، زندان‌ها و ... می تواند، اتفاق بیفتد. در این شیوه، هنرمندان با رعایت پروتکل‌ها، مردم را به طور غیر مستقیم به این امر تشویق می‌کنند و با زبان هنر و شکل‌های مختلف زیبایی‌شناسی، به هشدارها و مسایل آموزشی می‌پردازند. او ادامه داد: این اتفاق با کمی تدبیر و برنامه‌ریزی، شدنی است چراکه هر استانی اداره ارشاد و شهرداری دارد و کافی است هماهنگی‌هایی صورت بگیرد تا این ماجرا، عملی شود. این مدرس تئاتر با بیان اینکه این بازی دو سر برد است، افزود: به این شیوه هم می‌توان فرهنگ‌سازی کرد و هم برای فعالان تئاتر که به دلیل رونا، با محدودیت‌های بسیاری رو به رو شده‌اند، ایجاد اشتغال کرد. امینی در پاسخ به این پرسش که چرا تئاتر کاربردی وارد زندگی اجتماعی ما نشده است، توضیح داد: هنوز سطح کلان جامعه ما، تئاتر را بیش از آنکه یاری‌گر بداند، نوعی تهدید به حساب می‌آورد. به این معنا که نوعی تئاتر هراسی وجود دارد و این مساله ریشه تاریخی دارد. او با تشریح انواع کنش‌گری در تئاتر کاربردی اضافه کرد: تئاتر کاربردی بیشتر از خود تئاتر در رگ و پی جامعه ما می‌تواند جاری شود و بسترسازی‌هایی هم برای خود جامعه دارد. بازیگر تئاتر، گاهی کاربرد مربی دارد و گاه در قالب شهروند حضور دارد و در این وضعیت، بازیگران همانند شهروندان مسئول، عمل می‌کنند. در حال حاضر هم هستند کسانی که بدون آگاهی از تئاتر کاربردی، دست به چنین کاری می‌زنند و در قالب شهروندان مسئول، مواردی را به دیگر همشهریان خود منتقل می‌کنند. رحمت امینی در پایان گفت: به عنوان یک کنش‌گر تئاتری با سابقه مدیریت، می‌توانم بخشی از این ماجرا را بر عهده بگیرم و می‌دانم دوستان دیگری هم بدون چشم‌داشت، آماده همکاری هستند. بویژه حال که وارد نیمه دوم سال شده‌ایم و شرایط دشوارتر از قبل است. به هر حال نمی‌توان مشاغل گوناگون را تعطیل کرد ولی از طرفی نمی‌توان کرونا را هم نادیده گرفت بنابراین لازم است زندگی در کنار این ویروس را بیاموزیم. منبع: ایسنا