جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ | ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری | ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
هدر بالا
  1. گردشگری
یکشنبه, ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ ۱۸:۴۴
زمان مطالعه: 3 دقیقه
مساجد از بناهای ارزشمند اسلامی هستند و ۲۱ اوت مصادف با ۳۱ مرداد به نام روز جهانی «مساجد» نامگذاری شده است.

به گزارش پیام خبر، مساجد از بناهای ارزشمند اسلامی هستند و ۲۱ اوت مصادف با ۳۱ مرداد به نام روز جهانی «مساجد» نامگذاری شده است.

در مساجد عناصر معماری ویژه ای به کار گرفته می شوند که از اصلی ترین آنها می توان به گنبد و گلدسته اشاره کرد و محراب نیز در مساجد  نمادی از غار حرا به شمار می رود.

گنبد عنصری معماری و خاص است که رو به آسمان قرار دارد و در واقع به عنوان نمادی برای پیوند دادن زمین و آسمان است و انسان را به سمت خدا هدایت می کند.

برخی بر این باورند که گنبد مانند سر انسان است و ۲ گلدسته، مانند ۲ دست به حالت نیاز است و نمادی برای دعا و طلب از خدا به شمار می رود.

گلدسته ها همچنین به عنوان سازه های معماری، عامل حفظ ایوان های مساجد هستند و آنچه مجموعا به عنوان نماد معماری گنبد و گلدسته مورد توجه قرار می گیرد اینکه گنبد و گلدسته شاخص هایی بلند برای دید، شکوه سازی و راهنمایی از دور هستند.

گنبد به مساجد زیبایی خاصی نیز می دهد و زیبا بودن یک بنای مذهبی از اهمیت ویژه برخوردار است و به همین دلیل است گه گنبدها با کاشیکاری، طلا کاری و ... مزین می شوند.

به عده ای برخی استفاده از گنبد و گلدسته برای قبله یابی نقش مهمی دارد و در مکتب تشیع، عمود منصف بر خط و اصل ۲ گلدسته را  تامین کننده جهت قبله می دانند و در مکتب معماری اهل تسنن، خط گذرا از گنبد و گلدسته، جهت قبله را معلوم خواهد کرد. ذوق معمار ایرانی را اما در زینت بخشیدن به گنبدها و گلدسته های مساجد می توان به وضوح دید که با عناصری مانند کاشیکاری های خاص مزین می شوند.

علت عدم استفاده از گنبد در مساجد تاریخی شیراز

یکی از شهرهایی که دارای مساجد تاریخی زیبا و معروف است، شهر شیراز است اما هیچ یک از مساجد تاریخی شیراز گنبد ندارد.

استفاده از گنبد در ایران پیشینه دیرینه دارد که نمونه آن در بنای تاریخی قلعه دختر و کاخ اردشیر در شهرستان فیروزآباد دیده می شود.

‌ گنبدسازی در دوران ساسانی رواج فراوان می گیرد و پس از آن در دوره اسلامی نیز به عنوان سازه ای که  بدون نیاز به گاه بست و کالبد و قالب در برابر تمام نیروهای فشاری و رانشی به خوبی مقاومت می کند مورد توجه قرار می گیرد.

در مسجد جامع عتیق شیراز با بیش از یک هزار و ۲۰۰ سال قدمت و مسجد نصیرالملک شیراز اما استفاده از گنبد را نداریم و به گفته برخی کارشناسان به دلیل اینکه شیراز شهری زلزله خیز بوده و به دلیل حرمت بقاع متبرکه در بافت تاریخی این شهر در مساجد شیراز، از گنبد استفاده نشده است.

 

کد خبر 153359

 

دیدگاه ها

شما هم می توانید نظرات خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید