پیشنهاد پیوند میان دو بنای باستانی؛ گارنی در ارمنستان و تخت‌جمشید در ایران

به گزارش پیام خبر، در بهاری‌ترین ایام شیراز، جایی میان پنجره‌های آفتاب‌گیر یک تالار دیپلماتیک در شهرداری شیراز در همسایگی خرم رود صدای گفت‌وگوهای فرهنگی میان دو تمدن کهن، دوباره شنیده شد. سفیر ارمنستان با هیاتی از سرزمین کلیساهای سنگی و کوه‌های پوشیده از غبار تاریخ، مهمان شهری شد که هر کوچه‌اش بوی حافظ می‌دهد و هر آجرش از خاطره‌ی همزیستی تمدن‌ها سخن می‌گوید.

اینجا، در طنین خوش‌آمدگویی شهردار شیراز، چیزی فراتر از رسم دیپلماسی جریان داشت؛ گفت‌وگویی دل‌نواز، میان مردمان دو فرهنگ کهن که قرن‌هاست در حاشیه‌ی جاده‌ی ابریشم، به گفت‌وگو، داد و ستد، شعر و موسیقی خو گرفته‌اند.

در این قابِ روشن، نه تنها دو پرچم، که دو ملت، رو به آینده‌ای مشترک نشسته‌اند تا درروز شیراز یا همان 15 اردیبهشت ماه روایتی متفاوت از دیدار شهردار شیراز با سفیر ارمنستان رقم بخورد.

میزبانی این دیدار شهردار، محمد حسن اسدی، بود، اما هوای بهاری شیراز و شلوغی مکان‌های گردشگری انگار یک شهر بود که از سفرا و مهمانان خارجی میزبانی می‌کرد. شهری که قرن‌هاست در آن زبان گل‌ها، معنای گفت‌وگوست و دیوارهایش هنوز طنین شعر حافظ و شیرین سخنی سعدی و رنگ فیروزه ای گنبد استان شاهچراغ (ع) را در خود دارند. تا این دیدار سرآغاز باشد برای اجرای ارکستر سمفونیک فیلارمونیک ارمنستان در ستانه صد سالگی درجوار تخت جمشید ودرخواست برای برگزاری رویدادهای مشترک فرهنگی بطور مقابل بین دو پایتخت تمدنی.

شهردار شیراز در این دیدار نه‌فقط یک مدیر شهری، که یک راویِ برای یک شهر کهن بود؛ راوی خاطره‌های دور و نزدیک از دوستی‌های بی‌مرز. او از روزهایی گفت که در آیین‌های ملی ارمنستان در مهرماه مدیران شهری در ایروان شرکت می‌کند، از شب‌هایی که نور شمع‌ها بر دیوار کلیساها می‌تابید و آوای موسیقی، دل‌های فارسی و ارمنی را به هم نزدیک می‌کرد.

محمد حسن اسدی در این دیدار که با شناخت کامل از فرهنگ و سفرهای برای استقلال ارمستان در کسوت مدیریتی داشته است از مشابهت‌های انسانی و فرهنگی دو ملت گفت: «در نگاه من، مردمان ارمنستان با همان صفا، لطافت و وقارِ شیرازیان‌اند. گویی ارمنستان، امتدادی از روح شیراز است در جغرافیای قفقاز.»

وی از ظرفیت‌های این شهر سخن راند، اما نه با آمارهای خشک و متداول؛ بلکه با تصویرهایی زنده: از سه میلیون مسافر نوروزی که کوچه‌های شهر را به جشنی بی‌پایان بدل کرده‌اند، از ثبت جهانی شیراز به عنوان پایتخت محیط‌زیست آسیا در ۲۰۲۴، از شهری که در چهارراه تاریخ و آینده ایستاده و هر سال، دستی بر دامان جهانی‌ترین عنوان‌ها دارد؛ از عضویت در متروپلیس تا حضور در هیئت‌مدیره اتحادیه شهرهای تاریخی جهان.

شیراز؛ شهری جهانی با چهره‌ای ماندگار در دیپلماسی شهری

همچنین شهردار شیراز با نگاهی به جایگاه بین‌المللی این شهر گفت: شیراز امروز، تنها یک شهر تاریخی نیست، بلکه قطب گردشگری، پزشکی و فرهنگی کشور به شمار می‌رود. در تعطیلات نوروز و تا هفته شیراز، سالانه حدود سه میلیون نفر وارد این شهر می‌شوند. در دو ماه گذشته، ظرفیت هتل‌ها و مهمان‌پذیرهای شیراز صد درصد تکمیل بوده و این آمار، گواهی است بر جذابیت بی‌پایان شهر شیراز است‌.

اسدی به این کارنامه موفق شهر شیراز در عرصه دیپلماسی شهری نیز پرداخت که شهرداری شیراز، امروز عضو هیئت مدیره متروپلیس (مهم‌ترین شبکه کلانشهرهای جهان) و تنها نماینده ایران در هیئت مدیره اتحادیه جهانی شهرهای تاریخی است. ارتباط با هفت شهر خواهرخوانده، بخشی از مسیر دیپلماسی شهری است که شیراز در آن گام برمی‌دارد.

شهردار شیراز با اشاره به تجربه خواهرخواندگی با شهر نووی‌ساد در صربستان یاد اوری می‌کند: خواهرخواندگی با شهرهای ارمستان را نیاز به صبر، برنامه‌ریزی و اشتیاق دو طرف دارد. ما آمادگی داریم که این رابطه را از سطح تفاهم آغاز کرده و به سطح تعامل واقعی برسانیم.

از فرصت‌های درمانی تا سرمایه‌گذاری مشترک

آنطور که اسدی می‌گوید شیراز، با جایگاه ممتاز در حوزه پزشکی، یکی از قطب‌های درمانی کشور محسوب می‌شود. پیوند کبد، کلیه، ریه و دیگر اعمال پیشرفته جراحی، در بیمارستان‌های این شهر انجام می‌شود و این ظرفیت، می‌تواند به جذب گردشگران سلامت از ارمنستان منجر شود.

شهردار شیراز با معرفی دفترچه فرصت‌های سرمایه‌گذاری شهرداری (در سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی) اعلام آمادگی کرد: اطلاعات کامل درباره ظرفیت‌های درمانی و اقتصادی شیراز را ارائه دهیم. زمینه برای سرمایه‌گذاری متقابل فراهم است، هم از سوی ارمنستان در شیراز و هم بالعکس.

در امتداد این گفتگو، گریگور هاکوپیان، سفیر ارمنستان نیز واژه‌ها را با احترام و آگاهی در این دیدار فرهنگی استفاده کرد شیراز را شهر شعر و آفتاب خواند، و آن را نه‌فقط در ایران، بلکه در تمام منطقه، تجسمی از فرهنگ ایرانی دانست. او در میان سخن با لبخندی که نشان ار گزمای صمیمت در فضای دیپلماسی شهری شیراز با ارمستان بود از خاطره حضور گردشگران ارمنی در تخت‌جمشید گفت.

سفیر جمهوری ارمنستان در ایران سپس برگ‌های دیگری از این کتاب فرهنگی را ورق زد: پیشنهاد برگزاری کنسرتی از ارکستر ملی فیلارمونیک ارمنستان در ایران، به مناسبت صدمین سال تاسیس آن؛ برگزاری نمایشگاهی از آثار دوران هخامنشی در موزه ملی ارمنستان که می‌تواند در تالارهای تخت‌جمشید به تماشا درآید؛ و نهایتاً، پیشنهاد خواهرخواندگی میان شیراز و یکی از شهرهای مهم ارمنستان.

سفیر که پیشنهاد خواهرخواندگی ایروان و شیراز با یک هدف بلند برای پیوند عمیق مطرح کرد باور داشت که «ایده اتصال معنوی این دو مجموعه تاریخی، فقط یک یادبود فرهنگی نیست؛ بلکه افق تازه‌ای‌ست برای همکاری‌های علمی، مرمتی، پژوهشی و حتی دیپلماتیک. این دو بنای کهن، می‌توانند پلی باشند میان امروز ما و دیروزهای باشکوه مشترک دو شهر دو قلب تاریخی.

شهردار شیراز با استقبال، این پیشنهادها را نه‌فقط استقبال کرد، بلکه برایشان نقشه‌راه ترسیم نمود: انطور که اسدی باور دارد «بیایید با یک تفاهم‌نامه ساده اما معنادار، این گفت‌وگو را رسمی کنیم. شیراز آماده است تا در گردشگری، فرهنگ، پزشکی و اقتصاد، دوستی‌اش با ارمنستان را از سطح آرزو به عمل برساند.»

این‌جا، در شهری که حتی کوچه‌ها از حافظ و سعدی عزل و شعر می‌گویند، و گنبدهای برافراشته با رنگ فیروزه ای در دل هر گردشگری جا می گیرد فرهنگ همچنان جاری‌ست؛ و سیاست، در خدمت مهر است. شیراز، در روزهای اردیبهشت، یک‌بار دیگر نشان داد که چگونه می‌توان از دل گفت‌وگویی میان دوملت، فصلی نو در کتاب صلح و دوستی ملت‌ها گشود.