شورای شهر تهران میگوید نقشی در جزئیات و محدودیتهای طرح ترافیک جدید ندارد
دود ناکارآمدی ناوگان شهری در چشم مردم
پیام خبر: از ابتدای تیر ماه که طرح ترافیک ۹۸ و محدوده زوج و فرد که حالا به محدود کاهش آلودگی هوا تغییر نام داده است، به صورت رسمی اجرایی شد، با وجود آنکه به گفته فرمانده انتظامی تهران، تغییرات چندانی با طرح قبلی نداشت اما موجب نارضایتیهای شهروندان تهرانی شد. نارضایتیای که حالا به شورای شهر تهران رسیده است. اعضای شورای شهر در جلسه روز گذشته خود از گلایه مردم به شورا به خاطر نقش داشتن در اجرای طرح جدید ترافیک تهران خبر دادهاند؛ گلایهای که به گفته آنها به شورا وارد نیست چراکه آنها نقشی در جزئیات و تعیین محدوده طرح ترافیک نداشته و دراینباره وظیفهای بر عهده آن گذاشته نشده است. گرچه نحوه اجرا و نرخ عوارض طرح ترافیک جدید بعد از تصویب در شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران در سال ۹۷ به تصویب شورای شهر تهران رسیده اما حالا اعضای شورا با افزایش نارضایتیها به نواقص این طرح اشاره کرده و عدم توجه به تجهیز و افزایش ناوگان شهری در ازای حذف خودروهای شخصی را از مهمترین نواقص آن برشمردهاند. از آن زمان که برابر قانون «طرح ترافیک» و «محدوده زوج و فرد» در تهران اجرایی شد تا به امروز که از اجرای آن حدود ۳۸ سال میگذرد، این طرح نتوانسته از بار ترافیکی تهران بکاهد و نه از آلودگی هوای این شهر کم کند. کارشناسان مدیریت شهری معتقدند که این طرح پاسخگوی مشکلات کلانشهر تهران نبوده و نیست؛ نه در ابتدای امر که ابزارهای جدید کنترل ترافیکی وجود نداشته و نه حالا که در دنیا روشهای کنترل ترافیک تغییر کرده است. آنها معتقدند که اساسا محدودههای تردد در شهر با خودرو به شکل طرح ترافیک کنونی تهران در هیچ کجای دنیا وجود ندارد، ضمن اینکه آلودگی هوا در تهران منحصر به یک نقطه نیست و همه شهر با این مشکل مواجه است. بنابراین به اعتقاد آنها «بازنگری در طرح ترافیک تهران» اولویت اصلی مدیریت شهری در ایران است. اولویتی که حالا مدیران شهری آن را اجرایی کرده و با تغییراتی در طرح ترافیک قبلی، طرح جدیدی را جایگزین آن کردهاند. ساز و کارها برای بازنگری و تغییر در طرح ترافیک تهران از ماههای آخر سال ۹۶ آغاز شد. شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران، طرح جدید ترافیک برای سال ۱۳۹۷ را تصویب کرد و شورای اسلامی شهر تهران نسبت به نحوه اجرا و نرخ عوارض تصمیم گرفت. گرچه طرح ترافیک برای سال ۹۷ با تغییراتی همراه بود و حتی سامانهای برای عضویت مالکان خودرو برای دریافت کارت تردد در محدوده طرح ترافیک ایجاد شد اما تغییرات آنچنان به چشم مردم تهران نیامد تا اینکه در سال ۹۸ با اعلام جزئیات جدید طرح ترافیک تهران موج نگرانیها و اعتراضات برپا شد. براساس طرح ترافیک ۹۸ و محدوده زوج و فرد که حالا به محدوده کاهش آلودگی هوا تغییر نام داده، رانندگان در سال ۹۸ میتوانند ۸۰ روز بهصورت رایگان در کل سال (هر فصل ۲۰ روز، غیرقابل انتقال به فصل بعد) وارد محدوده کاهش آلودگی هوا شوند. برای افرادی که محل سکونتشان در محدوده کاهش آلودگی هوا قرار دارد، بابت یک بار خروج قبل از ساعت ۸:۳۰ و یک بار ورود بعد از ساعت ۱۷ عوارضی دریافت نخواهد شد. در بین این ساعات نیز درصورت تردد، برای آنان تخفیف ۵۰ درصدی در نظر گرفته شده است. عوارض ورود به محدوده کاهش آلودگی هوا بین ۷ تا ۲۰ هزار تومان بر اساس ساعت ورود به محدوده در نظر گرفته شده است. این موارد اما مضاف بر شرایطی است که در سال ۱۳۹۷ به طرح ترافیک تهران اضافه شده بود. براساس آنچه متن خبر جزئیات به تصویب رسیده طرح ترافیک در سال ۹۷ منتشر شده است: علاوه بر روزهای جمعه و تعطیل، در روزهای پنجشنبه هم طرح ترافیک اجرا نمیشود و زمان اجرای طرح در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۶:۳۰ الی ۱۹ خواهد بود. همچنین برای رفاه حال ساکنان داخل محدوده طرح، این شهروندان مجاز خواهند بود صبحها تا قبل از ساعت ۸:۳۰ صبح از محدوده خارج شوند و بعدازظهرها بعد از ساعت ۱۷ به منازل خود بازگردند. اما از تیرماه سال ۹۸ که طرح ترافیک و محدوده کاهش آلودگی هوا به صورت رسمی اجرایی شد، بر موج نارضایتیها نیز افزوده شد. سیده فاطمه ذوالقدر، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جلسه مجمع نمایندگان تهران با شورای اسلامی شهر گفت: «طرح ترافیک جدید و محدودههای آلودگی هوا که از اول تیرماه اجرایی شده است، نارضایتی را در میان شهروندان تهران ایجاد کرده است که ضروری است به خواستهها و انتظارات مردم در برنامههای شهری دقت نظر بیشتری شود.» حالا با گذشت نزدیک به ۱۷ روز از آغاز طرح جدید ترافیک، صدای نارضایتیها به شورای شهر رسیده است. حجت نظری، عضو شورای شهر تهران که شنونده این نارضایتیها بوده تاکید کرده که شورای اسلامی شهر تهران در تعیین محدوده طرح ترافیک هیچ نقشی نداشته و دراینباره وظیفهای بر عهده آن گذاشته نشده است. عضو شورای شهر تهران با ذکر این مطلب که از رسانهها تقاضا دارم به طور ویژه منعکسکننده این نکته باشند که شورای شهر در جزئیات اجرایی طرح ترافیک هیچ نقشی نداشته است، ادامه داده: مردم مکرر از ما سوال میکنند که چرا چنین اقدامی را انجام دادید و طرح ترافیک به این شکل اجرا شد؟ جا دارد در کنار نقدی که به مجموعه مدیریت شهری به واسطه عدم فراهم شدن زیرساختها وارد است، این نقد را به شورای ترافیک هم داشته باشیم که بدون لحاظ وضع موجود ناوگان حمل و نقل عمومی، محدوده طرح ترافیک را افزایش داده است. وی با تاکید بر اینکه جزیرهای عمل کردن هر یک از ارگانهای دخیل در این مسئله، بیشترین ضرر را به مردم وارد میکند، افزود: به عنوان یک شهروند که طی روزهای اخیر گاهی از طریق مترو در محدوده اجرای طرح ترافیک تردد داشتم، شاهد آن هستم که با وجود خلوتتر شدن خیابانها از ابتدای اجرای این طرح، استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی مثل مترو و اتوبوس و در کنار آنها تاکسی و حتی تاکسیهای اینترنتی بسیار بیشتر شده و کاملا محسوس است، اما متاسفانه بهرغم مثبت بودن این استفاده، در کنار افزایش قیمتها، عدم ارتقای ناوگان حمل و نقل عمومی نیز دشواریهایی را برای شهروندان ایجاد کرده است. اما آنطور که از سخنان این عضو شورای شهر برمیآید گویا افزایش ناوگان حمل و نقل عمومی تنها راهحلی است که بر مشکلات این طرح جدید سرپوش میگذارد. او گفته که فارغ از درخواستهای مکرری که شده، شورا حتی این موضوع را به عنوان یک تکلیف به معاونت حمل و نقل و ترافیک بیان کرده است. او گفته است: «هم در برنامه سوم توسعه شهرداری تهران و هم در بودجه مصوب سال پیش و سال جاری به این معاونت تکلیف شده است که نسبت به ارتقا ناوگان حمل و نقل عمومی اقدام کند»؛ که البته این مهم همچنان به مرحله عمل نرسیده است. ناوگانهای شهر تهران همچنان به نسبت شهروندانی که از آنها استفاده میکنند کمتر است و از سوی دیگر هر سال بر کرایه و هزینه بلیطهای سفرهای درون شهری افزوده میشود. در مقابل هیچ ارگانی نسبت به مشکلاتی که هر روز بر دوش مردم سنگینی میکند، مسئولیت نمیپذیرید و همچنان هم آلودگی و ترافیک در تهران بیداد میکند.