«دحوالارض»؛ از گسترش زمین از زیر کعبه تا روز ظهور امام عصر(عج)

شب بیست و پنجم ذی القعده شب دحو الارض است، یعنی پهن شدن زمین از زیر کعبه به روی آب، و از شب های بسیار شریف است که رحمت خدا در آن نازل می شود، و قیام به عبادت در آن اجر بسیار دارد، و از حسن بن علی وشّاء روایت شده که گفته: من کودک بودم که با پدرم در شب بیست و پنجم ماه ذو القعده، در خدمت حضرت رضا علیه السّلام شام خوردیم، حضرت(ع) فرمود: امشب حضرت ابراهیم و حضرت عیسی علیهما السلام متولّد شده اند، و زمین از زیر کعبه پهن شده، پس هر که روزش را روزه بدارد، چنان است که شصت ماه روزه داشته باشد، و در روایت دیگر است که فرمود: در این روز حضرت قائم (عج) قیام خواهد کرد.

روز بیست و پنجم: روز دحوالارض است، یکی از آن چهار روزی است، که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است، و در روایتی آمده: که روزه این روز همانند روزه هفتاد سال است و در روایت دیگر آمده که کفاره هفتاد سال است، و هرکه این روز را روزه بدارد، و شب را به عبادت به سر آورد، برای او عبادت صد سال نوشته شود و برای روزه دار این روز، که هر چه در میان زمین و آسمان است استغفار کند، و این روزی است که رحمت خدا در آن منتشر شده، و برای عبادت و اجتماع به ذکر خدا در این روز اجر بسیاری است.​

در این باره در آیه سه سوره مبارکه رعد نیز آمده: «وَ هُوَ الَّذی مَدَّ الْاَرْضَ؛ و اوست کسی که زمین را گسترش داد».

در تفسیر این آیه نیز آمده است: «خداوند زمین را به گونه ای گسترد که برای زندگی انسان و پرورش گیاهان و جانداران آماده باشد؛ گودال ها و سراشیبی های تند و خطرناک را به وسیله فرسایش کوه ها و تبدیل سنگ ها به خاک پر کرد و آنها را مسطح و قابل زندگی ساخت؛ درحالی که چین خوردگی های نخستین آن، به گونه ای بودند که اجازه زندگی به انسان را نمی دادند».

در روایات فراوانی بر فضیلت روز «دحو الارض» تاکید شده است که به یک نمونه از آنها اشاره می شود: امام رضا علیه السلام فرمود: «صُومُوا فَاِنَّنی اَصْبَحْتُ صائِما؛ روزه بگیرید، من امروز روزه دار هستم.» عرض کردند: «جُعِلْنا فِداکَ اَیُّ یوْمٍ هُوَ؟»؛ فدایت شویم، امروز چه روزی است؟» فرمودند: «یَوْمٌ نُشِرَتْ فیه الرَّحْمَةُ وَدُحِیَتْ فیهِ الاَرْضُ وَنُصِبَتْ فیهِ الْکعْبَةُ وَهبَطَ فیهِ آدَمُ؛ روزی است که در آن رحمت خداوند فراگیر شده است، زمین گسترش یافته است، کعبه نصب شده است و حضرت آدم علیه السلام به زمین فرود آمده است».(اقبال، ص ۵۲۵)