به گزارش پیامخبر؛ سیصدوسیامین نشست حافظانهی مرکز حافظشناسی و کرسی پژوهشی حافظ، با موضوع «حافظ و مسئلهی ترجمهپذیری غزلیات، با تکیه بر ترجمههای آلمانی از دیوان حافظ، روز یکشنبه ۲۲دیماه ۱۳۹۸، در سالن غزل مجموعهی تالار حافظ، برگزار شد. در این نشست که با همکاری ادارهی کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و مرکز پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز ترتیب یافت، جمعی از دانشگاهیان و اهالی فرهنگ و ادب استان فارس حضور داشتند. در این نشست دکتر فریده پورگیو، مدیر روابط بینالملل مرکز حافظشناسی و استاد بازنشستهی ادبیات انگلیسی دانشگاه شیراز به ترجمهی اشعار حافظ در پیچ وخم زمان پرداخت و برخی از ترجمههای انگلیسی حافظ را معرفی و نقد کرد. وی گفت: بررسی مقایسهای ترجمههای انگلیسی چندمترجم در قرون گذشته و نیز در قرن بیستم نشان میدهد، مترجمان قدیمی با زبان و ادبیات فارسی آشنا بوده و بسیاری از آنان، در ترجمهی اشعار حافظ سعی در حفظ فرم و محتوا (از نظر قافیه و انتخاب واژگان مناسب در زبان مقصد) داشتهاند. اما مترجمان قرن بیستم که اکثرا خود نیز شاعر هستند، ولی با زبان فارسی بهندرت آشنایی دارند، براساس ترجمههای قبلی یا با کمک افراد آشنا به زبان فارسی، ترجمههایی نوشتهاند که بیشتر برداشتی شخصی از شعر حافظ به شمار میرود. دکتر حسن نکوروح، استاد بازنشستهی ادبیات آلمانی دانشگاه شیراز هم به تاثیرپذیری گوته از حافظ و سعدی و ترجمهی برخی اشعار این دو شاعر ایرانی در دیوان شرقی-غربی گوته پرداخت. او با بیان این مقدمه که در ترجمه، بهویژه ترجمهی شعر، همیشه با دوگانگی یا بیگانگی سروکار داریم، گفت: هرچه وابستگی به سنتهای ملی بیشتر باشد، دوگانگی یا بیگانگی یادشده بیشتر نمایان میشود. چنانکه دربارهی شعر حافظ، به بیشترین وجه، ظهور میکند. بهگفتهی دکتر نکوروح، گوته از گلستان و بوستان سعدی ترجمههایی انجام داده است، اما آوردههای شاعر آلمانی از گلستان و بوستان، اغلب تنها با اندکی تغییر نقل شده، در مورد غزلهای حافظ برعکس، تغییرات بهحدی است که یافتن منبع الهام شاعر، غالباً دشوار و گاه حتی ناممکن مینماید. وی ضمن بیان مشابهتهایی در دیوان شرقی-غربی گوته با دیوان حافظ و گلستان و بوستان سعدی، گفت: گوته بهطور ویژه از دو نظر، به همتای ایرانیاش وامدار میماند، یکی قالب سونت که آن را برابر غزل دانستهاند و دیگر، طنزی که پشت لحن جدی شعر پنهان شده است. دکتر نکوروح با اشاره به بخشهایی از کتاب نظریهی رنگهای گوته که اثری است علمی-عرفانی و گوته در آن از خلقت عالم به انسان میرسد، در مقایسه با شعر حافظ تاکید داشت: باید گفت که گوته با دید نوتر خود که از جهان مدرن (مدرن نسبت به دنیای حافظ) برگرفته با شیوهای مناسب آن شعر را پیش برده تا بر دنیای سنتی عصر حافظ چیره گردد. دنیایی که شعر همتای محبوبش به کمک شیوهی بیمانندش با ابیات گسسته و مستقل از هم، ممنوعیت عشق را در آن عالم ایستا در ساختار خود به نمایش گذاشته است. ازینرو میتوان شعر گوته را از دیدگاه معرفتشناسی گامی به جلو دانست. گفتنی است، این نشست از سلسلهنشستهای مرکز حافظشناسی است که در سال جاری با محوریت موضوعی «حافظ و ترجمه» برگزار شده است و بهدلیل تمرکز بر "ترجمههای آلمانی" تازگی داشت. پیشتر این مرکز، نشستهایی با عنوان «بازشناسی ترجمهی پل اسمیت استرالیایی از دیوان حافظ» با سخنرانی دکتر زهرا طاهری و «مقایسهی موسیقایی شعر حافظ و ترجمههای انگلیسی آن» با سخنرانی دکتر پورگیو و پیام درخشانفرد در نیمهی اول سال ۹۸ برگزار کرده است. در این نشست، نخست نماهنگی از برنامهی ویژهی نور و صدا که در کنار بنای یادبود حافظ و گوته در وایمر آلمان بهمناسبت دویستوشصتوهفتمین سالگرد تولد گوته، در سال ٢٠١٦ برگزار شد، نمایش داده شد.