دوئل بی آبی و چمن کاری!

به گزارش پیام خبر، روزنامه خبرجنوب در گزارشی به قلم فاطمه ایزدی، نوشت: زنگ بحران کم‌ آبی به صدا درآمده اما آب پاش ها هنوز روشن هستند، شلاق لوله‌های ترکیده بر برخی خیابان‌های شهر می‌خورد و فضای سبز هم همچنان با همان شیوه های قدیمی آبیاری می‌شود. در حوزه آب به ورشکستگی رسیده ایم اما بسیاری از شهرداری‌های کشور هنوز هم حذف چمن کاری در بولوارها، میدان‌ها و گذرگاه ها را به طور جدی در دستور کار قرار نداده‌اند. آبیاری درختان با شیوه‌های غلط، کاشت چمن با مصرف بالای آب، عدم رسیدگی به فضای سبز محلات، پایین بودن کیفیت و کمیت درختان حاشیه بولوارها و خیابان ها، حذف بی رویه درختان در روند توسعه شهری و عدم نگهداری مطلوب از درختان بعد از کاشت، مشکلاتی است که این روزها دامن حوزه فضای سبز در بسیاری از شهرها را گرفته است. در حال حاضر اما کاشت چمن و آبیاری با شیوه های نادرست، یکی از مهمترین چالشهای این روزها در شرایط تنش آبی در استان فارس است. مردم معتقد هستند باید به فراخور اقلیم و آب و هوا، راه هایی برای نگهداری از فضای سبز در نظر گرفته شود و تغییراتی در پوشش فضای شهری رخ دهد. آبیاری فضای سبز، زیر تابش سوزان آفتاب!   مرتضی اشرفی، یکی از میوه فروشان کلانشهر شیراز که در طول هفته، شاهد آبیاری فضای سبز در بولوارهای شهر است به «خبر جنوب» می‌گوید ساعت آبیاری گل و گیاه و چمن باید در یک زمان مناسب انتخاب شود این در حالی است که کارگران شهرداری برخی مناطق، این مسئله را رعایت نمی‌کنند. به گفته او بر اساس استاندارد در تابستان، دو ساعت قبل از طلوع خورشید و یک ساعت پس از آن باید فضای سبز را آبیاری کرد و به هر نوع چمنی نمی‌توان به یک شیوه آب داد، اما در بسیاری از مناطق به این موضوع توجه نمی‌شود. اشرفی به این نکته نیز اشاره می‌کند که شیوه آب دهی به چمن، غرقابی است چنانچه می‌توان با استفاده از فواره های مخصوص که قابل تنظیم و کنترل باشد به این فضاها آب داد. برای این شهروند شیرازی عجیب است که علیرغم کم‌آبی هنوز در بولوارهای شهر، چمن کاری حذف نشده چرا که به قول او در کشورهای اروپایی که حتی مشکل آب وجود ندارد، فضای سبز شهری همسو با اقلیم هر منطقه ساماندهی شده اما در ایران هنوز این مسئله درک نشده است. در محلات به جای درختان خشک شده، درخت جدیدی جایگزین نمی شود  محمد کاکایی اگرچه معتقد به ساماندهی فضای سبز شهری شیراز است اما به «خبرجنوب» می‌گوید برای مدیریت آب، حذف چمن از معابر چاره کار نیست چرا که فضای سبز، شش های تنفسی شهرها هستند. به عقیده او چون هدف اصلی برنامه ریزی شهری، زیبایی بصری و در عین حال سلامت و آسایش شهروندان است مکان‌یابی و نزدیکی فضای سبز شهری، سهم زیادی در مطلوبیت فضا از نظر شهروندان دارد. این شهروند شیرازی به این نکته نیز اشاره می‌کند که فضای سبز، هم شرایط را برای گذران اوقات فراغت شهروندان مهیا می کند و هم وضعیت زیست محیطی شهر را بهبود می‌بخشد. کاکایی اگرچه بحران کم آبی را درک می کند اما تاکیدش بر این است که در رفوژه وسط بولوارها و باغچه های کوچک کنار معابر اصلی نیز چیزی از فضای سبز باقی نمانده و با کاهش برخی گونه‌های گیاهی به صورت نامنظم، رهگذران به جای آرامش، آشفتگی می بینند. او یادآور می‌شود که یکی از مشکلات شهرداری در زمینه فضای سبز به خصوص در محله ها این است که جای درختانی که به هر دلیل خشک شده یا از بین رفته اند هیچ درخت جدیدی جایگزین نمی‌شود. با توجه به بحران کم آبی، حذف چمن در دستور کار قرار گیرد  امین مشکین ‌فام، یکی دیگر از شهروندان شیرازی اما تاکید می ‌کند اگر چه فضای سبز شهری کارکردهای مختلف دارد اما در حال حاضر با توجه به بحران کم آبی در بسیاری از مناطق باید حذف چمن کاری به صورت جدی در دستور کار شهرداری قرار گیرد. او می گوید هنگام تردد در سطح شهر می بینیم که کارگران فضای سبز، زیر تابش شدید آفتاب مشغول آبیاری چمنزارها هستند ضمن آنکه در برخی شهرها نیز بنا به شنیده ها آب تصفیه آشامیدنی از آب آبیاری پارک ها جدا نشده است. به گفته مشکین‌فام، جاری شدن آب بولوار بر سطح جاده و لغزندگی آسفالت هم بارها یا موجب تصادف شده و یا نفوذ آب در لایه های زیر آسفالت، بعضا سبب ترک خوردگی و کنده شدن آسفالت گردیده است. کارشناسان نیز معتقدند چمن کاری در برخی نقاط شهر باید حذف شود و در عین حال آبیاری نیز در ساعات خنک صورت گیرد تا از تبخیر آب و آسیب به چمن جلوگیری شود. از دیدگاه آنها بهترین مدیریت در دنیا استفاده از آبیاری تحت فشار و کلکتور است. حرکت به سمت کاشت گیاهان دائمی تر در فضای سبز شهری رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری شیراز هم در این رابطه به «خبر جنوب» می گوید شهرداری کم‌کم در حال رفتن به سمت حذف چمن کاری است اما در عین حال در برخی خیابان ها و معابر توریستی شهر نمی توان گل کاری و چمن کاری ها را حذف کرد. محمدرضا زندیه با اشاره به اینکه سیستم آبیاری فضای سبز از سیستم آب آشامیدنی جدا شده است تاکید می کند که به ندرت، کاشت گیاهان کم آب بر جایگزین کاشت چمن خواهد شد چنانچه در حال حاضر نیز میزان کاشت گل‌های آب بر در سطح شهر کم شده است. رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری شیراز به این نکته نیز اشاره می‌کند که زمستان امسال، گیاهان دائمی تری در بولوارها و برخی میدان ها و معابر شهر کاشته خواهد شد، ضمن آنکه باید در نظر داشت در برخی خیابان های شیراز نیز نمی‌توان چمن کاری را حذف کرد. بنا به تاکید این مسئول، چمن کاری و گلکاری بولوار مدرس، بوستان، گلستان و محورهای های توریستی همچون حافظیه قابل حذف شدن نیست اما در عین حال می‌توان در مناطق ۹ و جاهایی که رفت و آمد، کمتر است و گذر توریست ها و مهمان ها کمتر به آنجا می‌ افتد این برنامه را پیاده کرد. زندیه با اشاره به برخی سیاست‌های سازمان مبنی بر کاشت گیاهان کم آب بر و دائمی، تاکید می‌کند که سلایق متفاوت مدیران شهری نیز در این داستان دخیل است. هر چند به گفته او سیاست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری بر حذف چمن کاری و گل کاری های غیر ضروری است اما در هر حال نظر شهرداران هم بر این سیاست ها تاثیرگذار خواهد بود. او به نوع آبیاری چمن ها نیز گریز می زند و می گوید تغییر روش‌های آبیاری به سرمایه گذاری هنگفت نیاز دارد تا با لوله گذاری کل فضای سبز شهری، قطره ای شدن آبیاری عملیاتی شود. نکته قابل تامل اینکه به گفته رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری شیراز اگرچه برخی نقاط شهر همچون طاووس دروازه قران به سیستم آبیاری هوشمند مجهز بوده اما متاسفانه چندین بار لوله ها و دیگر اجزای آن یا به سرقت رفته و یا شکسته شده است. ساعات برنامه ریزی آبیاری فضای سبز شهری هم یکی از موضوعات مهم دیگری است که زندیه با اشاره به آن می‌گوید به شهرداری‌های مناطق اعلام شده تا در ساعات خنک، آبیاری انجام دهند، هر چند در برخی مناطق نیز این امکان وجود ندارد. در هر حال این مسئول معتقد است با توجه به بحران کم آبی باید به سمت کاشت درخت و درختچه های کم آب بر در فضای سبز شهری حرکت کرد و کارشناسان و مردم هم به این نتیجه رسیده اند که با درک بحران کم آبی، حذف چمن کاری هر چه سریع تر باید عملیاتی شود.